1. مقدمه: پایان دوران صلح سرد در دنیای موبایل
1.1. تغییر استراتژی کوالکام
تا سال گذشته, کوالکام همیشه متهم بود که هستههای طراحی شده توسط شرکت ARM را با تغییرات جزئی استفاده میکند. اما در سال 2025 و با معرفی Snapdragon 8 Elite (که جانشین Gen 4 شد), همه چیز تغییر کرد. کوالکام با خرید شرکت Nuvia, معماری اختصاصی خودش به نام Oryon را به موبایل آورد. این همان معماری است که در لپتاپهای ویندوزی سری X Elite غوغا کرده بود. حالا ما با یک چیپست "دسکتاپ کلاس" روی موبایل طرف هستیم.
1.2. اپل A19 Pro: مهندسی دقیق
در سمت دیگر, اپل با چیپست A19 Pro (قلب تپنده آیفون 17 پرو) قرار دارد. اپل همیشه با تکیه بر هماهنگی نرمافزار و سختافزار, با رم کمتر و هستههای کمتر, بنچمارکها را فتح میکرد. اما امسال اپل احساس خطر کرده است. تمرکز A19 Pro روی "بهینگی مصرف انرژی" و پردازشهای سنگین هوش مصنوعی Apple Intelligence است.
2. جدول مشخصات فنی: اعداد چه میگویند?
بیایید نگاهی به مشخصات روی کاغذ بیندازیم. این اعداد داستان جالبی را روایت میکنند:
- Snapdragon 8 Elite:
معماری: 2 هسته اصلی Oryon (4.3 گیگاهرتز) + 6 هسته پرقدرت (نه کممصرف!)
لیتوگرافی: 3 نانومتری TSMC (N3P)
گرافیک: Adreno 830 - Apple A19 Pro:
معماری: 2 هسته قدرتمند + 4 هسته کممصرف
لیتوگرافی: 2 نانومتری (یا 3 نانومتری بهبود یافته N3E)
گرافیک: 6 هستهای با معماری جدید
نکته شوکهکننده این است که کوالکام هستههای "کممصرف" (Efficiency Cores) را حذف کرده است! تمام 8 هسته این تراشه, هستههای قدرتمند هستند. یک ریسک بزرگ برای باتری, اما یک جهش بزرگ برای قدرت.
3. نبرد پردازنده (CPU): تکهستهای در برابر چندهستهای
3.1. پادشاهی اپل در تکهستهای
در تستهای Geekbench 7, تراشه A19 Pro همچنان در بخش Single-Core (تک هستهای) پیشتاز است. معماری هستههای اپل بسیار عریض و قدرتمند است. این یعنی در کارهای روزمره مثل باز کردن اینستاگرام, اسکرول کردن و انیمیشنهای سیستمعامل, آیفون همچنان آن حس "آنی بودن" و پاسخگویی سریعتر را دارد.
3.2. کودتای اسنپدراگون در چندهستهای
اما در بخش Multi-Core, اسنپدراگون 8 الیت ورق را برگرداند. به لطف داشتن 8 هسته قدرتمند, این تراشه در رندرهای سنگین, خروجی گرفتن ویدیو و مولتیتسکینگ, اپل را با اختلاف 15 تا 20 درصد شکست میدهد. اگر شما با گوشی خود ویدیوهای 4K تدوین میکنید یا همزمان 3 برنامه سنگین باز دارید, اسنپدراگون برنده مطلق است.
4. واحد پردازش گرافیکی (GPU): گیمینگ در سطح کنسول
4.1. جهش Adreno 830
در بخش گرافیک, کوالکام همیشه رقیب سرسختی بوده است. پردازنده گرافیکی Adreno 830 از تکنولوژی جدیدی به نام "Slice Architecture" استفاده میکند که به هر هسته گرافیکی اجازه میدهد مستقل عمل کند. در تستهای بازی Genshin Impact و Zenless Zone Zero, اسنپدراگون توانست نرخ فریم 120 را پایدارتر از آیفون نگه دارد.
4.2. تست Ray Tracing
اپل سال گذشته با آوردن بازیهایی مثل Resident Evil به آیفون, قدرت ریتریسینگ خود را به رخ کشید. A19 Pro در پردازش سایهها و بازتاب نور بسیار دقیق است. اما اسنپدراگون 8 الیت در "قدرت خام" (Rasterization) جلوتر است. یعنی اگر ریتریسینگ را خاموش کنید, اسنپدراگون فریمریت بالاتری میدهد, اما با روشن کردن آن, اپل بهینهتر عمل میکند.
4.3. پایداری (The Thermal Throttling Issue)
اینجا پاشنه آشیل آیفون است. به دلیل طراحی فشرده و نداشتن سیستم خنککننده (Vapor Chamber) بزرگ, آیفون 17 پرو بعد از 20 دقیقه بازی سنگین, نور صفحه را کم میکند و قدرت چیپست را کاهش میدهد (Throttle). اما گوشیهای اندرویدی مجهز به Snapdragon 8 Elite (مثل S25 Ultra یا ROG Phone 9) به لطف خنککنندههای غولپیکر, پایداری 90 درصدی دارند. در گیمینگ طولانیمدت, اسنپدراگون برنده است.
5. هوش مصنوعی (NPU): مغز متفکر سال 2025
5.1. جنگ NPU ها
سال 2025 سال AI است. واحد پردازش عصبی (NPU) در Snapdragon 8 Elite برای اجرای مدلهای زبانی مثل Gemini Nano و Llama 3 روی خودِ دستگاه طراحی شده است. سرعت تولید تصویر در این تراشه (مثلاً با Stable Diffusion) زیر 1 ثانیه است!
اپل A19 Pro اما روی یکپارچگی تمرکز کرده است. موتور عصبی اپل (Neural Engine) شاید در بنچمارکهای خام ضعیفتر باشد, اما در اجرای وظایف خاص اکوسیستم اپل (مثل سیری جدید و ویرایش عکس) بسیار بهینهتر عمل میکند. با این حال, اگر به دنبال "قدرت خام هوش مصنوعی" هستید, کوالکام دست بالاتر را دارد.
6. مصرف انرژی و حرارت: ریسک بزرگ کوالکام
6.1. حذف هستههای کممصرف: فاجعه یا شاهکار?
همانطور که گفتیم, اسنپدراگون 8 الیت هسته کممصرف ندارد. آیا این یعنی باتری زود خالی میشود? تستهای تکین پلاس نشان میدهد که معماری 3 نانومتری TSMC معجزه کرده است. با اینکه مصرف انرژی در حالت "پیک" (Maximum Load) بالاست, اما چون کارها را "سریعتر" تمام میکند, در مجموع مصرف باتری تفاوت فاحشی با A19 Pro ندارد. با این حال, در حالت استندبای (گوشی بیکار), آیفون همچنان مدیریت باتری بهتری دارد.
7. جمعبندی تکین پلاس: برنده نهایی کیست?
انتخاب بین این دو غول, دیگر انتخاب بین "خوب و بد" نیست؛ انتخاب بین "سبک زندگی" است.
- برنده قدرت خام و گیمینگ: Snapdragon 8 Elite. اگر گیمر هستید, مولتیتسکینگ سنگین میکنید یا عاشق شبیهسازها (Emulators) هستید, این تراشه پادشاه بیرقیب است.
- برنده بهینگی و تکهستهای: Apple A19 Pro. اگر نرمی رابط کاربری, طول عمر باتری در استفاده روزمره و هماهنگی نرمافزار برایتان مهم است, اپل همچنان تاج پادشاهی را نگه داشته است.
اما اگر بخواهیم یک برنده فنی اعلام کنیم: کوالکام در سال 2025 جهش بزرگتری داشته و فاصله چند ساله خود با اپل را نه تنها پر کرده, بلکه در بخشهای کلیدی (GPU و Multi-Core) از آن عبور کرده است.