مقدمه: ابرهای تیره بر فراز آسمان هوش مصنوعی
انقلاب هوش مصنوعی مولد (Generative AI) با ابزارهایی مانند ChatGPT و Midjourney، طوفانی در دنیای تکنولوژی به پا کرده و صنعت گیم نیز با آغوش باز به استقبال آن رفته است. از کمک به ساخت دنیاهای بزرگتر تا خلق شخصیت‌های هوشمندتر، پتانسیل AI بی‌پایان به نظر می‌رسد. اما در پس این همه هیجان، ابرهای تیره‌ای از چالش‌های قانونی در حال شکل‌گیری است. شرکت OpenAI، پیشگام این انقلاب، با سیلی از شکایت‌های حقوقی از طرف نویسندگان، هنرمندان و روزنامه‌نگاران بزرگ مواجه شده است. اما این دعواهای حقوقی که در هزاران کیلومتر دورتر اتفاق می‌افتد، چرا باید برای ما به عنوان گیمر و علاقه‌مند به بازی اهمیت داشته باشد؟
اصل ماجرا: چرا همه از OpenAI شکایت می‌کنند؟
در قلب تمام این شکایت‌ها یک سوال اساسی وجود دارد: OpenAI برای آموزش مدل‌های هوش مصنوعی خود (مانند ChatGPT) از چه داده‌هایی استفاده کرده است؟ شاکیان، از جمله روزنامه نیویورک تایمز و نویسندگانی مانند جورج آر. آر. مارتین، ادعا می‌کنند که OpenAI بدون اجازه و پرداخت هزینه، از میلیون‌ها مقاله، کتاب و اثر هنری دارای حق کپی‌رایت برای آموزش AI خود استفاده کرده است. آن‌ها معتقدند این کار نقض گسترده قانون کپی‌رایت است. نتیجه این دادگاه‌ها مشخص خواهد کرد که آیا استفاده از داده‌های عمومی وب برای آموزش AI قانونی است یا خیر.
پیامد اول: بازی‌سازان در میدان مین حقوقی
اینجاست که موضوع به صنعت گیم ربط پیدا می‌کند. استودیوهای بازی‌سازی به طور فزاینده‌ای در حال استفاده از ابزارهای AI برای سرعت بخشیدن به فرآیند توسعه هستند؛ از تولید بافت (Texture) و مدل‌های سه‌بعدی گرفته تا نوشتن دیالوگ برای NPCها. حال این سوال پیش می‌آید:
- آیا استفاده از هنر و کد تولید شده توسط AI قانونی است؟ اگر دادگاه رأی دهد که داده‌های آموزشی OpenAI غیرقانونی بوده، هر محتوایی که توسط مدل‌های آن تولید شود نیز ممکن است آلوده به نقض کپی‌رایت باشد. این موضوع می‌تواند استودیوهای بازی‌سازی را با ریسک‌های حقوقی بزرگ و هزینه‌های غیرمنتظره مواجه کند و استفاده از این ابزارها را تا زمان مشخص شدن قوانین، متوقف سازد.
پیامد دوم: تأثیر بر تجربه ما به عنوان بازیکن
این چالش‌ها فقط به توسعه‌دهندگان محدود نمی‌شود. فرض کنید در آینده، NPCهای یک بازی بزرگ با استفاده از یک مدل زبان پیشرفته با شما صحبت می‌کنند.
- آیا NPCهای آینده با داده‌های سرقت شده صحبت خواهند کرد؟ این یک سوال اخلاقی مهم است. آیا ما به عنوان بازیکن، از تجربه‌ای لذت خواهیم برد که بر پایه استفاده غیرمجاز از آثار هزاران خالق دیگر بنا شده است؟ این بحث می‌تواند بر وجهه عمومی استودیوها و بازی‌هایشان تأثیر منفی بگذارد.
در جستجوی AI اخلاقی: آینده چگونه خواهد بود؟
این فشارهای قانونی، شرکت‌های تکنولوژی را مجبور به حرکت به سمت "AI اخلاقی" خواهد کرد. این به معنای استفاده از مدل‌هایی است که فقط بر روی داده‌های دارای مجوز یا متن‌باز آموزش دیده‌اند. شرکت‌هایی مانند Adobe با مدل Firefly خود که بر روی تصاویر استوک خود شرکت آموزش دیده، پیشگام این حرکت هستند. در صنعت گیم نیز احتمالاً شاهد ظهور ابزارهای AI خواهیم بود که به صورت اختصاصی با داده‌های مجاز و با رضایت خالقان آموزش دیده‌اند.
نتیجه‌گیری: طوفانی که برای صاف شدن هوا لازم است