۱. مقدمه: چرا "نان دارچینی" مهمترین آپدیت دهه است؟
امروز ۱۷ دسامبر ۲۰۲۵ است و اگرچه اندروید ۱۶ با اسم رمز Baklava به تازگی جای خود را در بازار باز کرده، اما چشمانداز تکنولوژی منتظر کسی نمیماند. گوگل رسماً کار روی بیلد بعدی را با اسم رمز داخلی Cinnamon Bun (نان دارچینی) آغاز کرده است.
چرا این نسخه حیاتی است؟ چون بازار موبایل به سقف نوآوری سختافزاری رسیده است. دیگر نمیتوان با افزایش مگاپیکسل دوربین یا سرعت پردازنده کاربران را هیجانزده کرد. جنگ بعدی بر سر "نرمافزار" و "تغییر کاربری" دستگاه است. اندروید ۱۷ قرار نیست فقط یک سیستم عامل موبایل باشد؛ گوگل میخواهد این نسخه، سیستم عاملی برای "همه چیز" باشد: موبایل، تبلت، و برای اولین بار به صورت جدی: کامپیوتر شخصی.
۲. دسکتاپ مود (Desktop Mode 2.0): رویای همگرایی
بگذارید روراست باشیم: تلاشهای قبلی گوگل برای حالت دسکتاپ (که در اندروید ۱۰ به صورت مخفی وجود داشت) یک شوخی بود. اما کدهایی که دیشب توسط افشاگر معروف، Mishaal Rahman، از دل کدهای AOSP بیرون کشیده شد، داستان متفاوتی را روایت میکند.
۲.۱. مدیریت پنجرهها: پایان دوران "تمام صفحه"
در اندروید ۱۷، مفهوم "Freeform Windows" به بلوغ رسیده است.
- تغییر سایز آزاد: شما میتوانید گوشه هر اپلیکیشنی را بگیرید و مثل ویندوز یا مکاواس سایز آن را تغییر دهید.
- اسنپ (Snap Layouts): با کشیدن پنجره به لبههای تصویر، اپلیکیشن به صورت خودکار نصف یا یکچهارم صفحه را پر میکند.
- حافظه پنجرهها: اگر گوشی را از مانیتور جدا کنید و دوباره وصل کنید، اندروید ۱۷ دقیقاً یادش میماند که کدام پنجره کجا باز بود.
۲.۲. تسکبار شناور و منوی استارت
تسکبار (Taskbar) در اندروید ۱۷ دیگر آن نوار سیاه زشت پایین صفحه نیست. طراحی جدید "شناور" (Floating) است. وقتی ماوس را به پایین صفحه نزدیک میکنید، با انیمیشنی نرم ظاهر میشود و وقتی دور میشوید، پنهان میشود تا فضای کار بیشتر شود.
همچنین یک دکمه "لانچر" (مشابه منوی استارت) اضافه شده که دسترسی به تمام اپها، جستجوی فایلها و تنظیمات سریع را بدون نیاز به لمس صفحه ممکن میکند.
۲.۳. قربانی شدن کرومبوکها؟
تحلیلگران معتقدند اندروید ۱۷ میخی بر تابوت تبلتهای ارزانقیمت و حتی کرومبوکهای ردهپایین است. وقتی گوشی شما (مثلاً پیکسل ۱۱ یا گلکسی S26) میتواند با وصل شدن به یک مانیتور، تجربهای ۹۰٪ شبیه به کامپیوتر بدهد، چرا باید یک لپتاپ جداگانه خرید؟ گوگل در حال ادغام تجربه ChromeOS درون اندروید است.
۳. زبان طراحی Material 3 Expressive: سیستم عامل نفس میکشد
بعد از معرفی Material You در اندروید ۱۲، تغییرات ظاهری اندروید کند شد. اما در اندروید ۱۷، گوگل زبان طراحی جدیدی به نام Material 3 Expressive را معرفی میکند. کلمه کلیدی اینجا "Expressive" (پر احساس) است.
۳.۱. فیزیک و اینرسی
در این نسخه، رابط کاربری از قوانین فیزیک پیروی میکند.
وقتی لیست مخاطبین را اسکرول میکنید و به انتها میرسید، لیست به جای توقف خشک، مثل یک فنر جمع میشود و برمیگردد (Stretch Overscroll).
وقتی دکمهای را فشار میدهید، دکمه کمی تغییر شکل میدهد و حس "فشرده شدن" را منتقل میکند. انیمیشنها دیگر خطی نیستند؛ آنها منحنیهای حرکتی (Bezier Curves) پیچیدهای دارند که حس زنده بودن را القا میکنند.
۳.۲. بازگشت ویجتهای لاکاسکرین
گوگل سالها پیش ویجتهای لاکاسکرین را کشت، اما اپل در iOS 16 آنها را احیا کرد. حالا گوگل با اندروید ۱۷ میخواهد انتقام بگیرد.
ویجتهای جدید لاکاسکرین "تعاملی" هستند. شما میتوانید بدون باز کردن قفل گوشی، لیست کارهای خود را تیک بزنید، چراغهای خانه هوشمند را خاموش کنید یا آخرین وضعیت پروازتان را ببینید. شایعات میگویند این ویجتها از ویژگی "At a Glance" پیکسل الهام گرفتهاند و با هوش مصنوعی، بسته به موقعیت مکانی شما تغییر میکنند.
۴. هوش مصنوعی در سطح کرنل (Kernel-Level AI)
تا امروز، هوش مصنوعی در اندروید یک لایه نرمافزاری (Software Layer) بود. اما در اندروید ۱۷، گوگل مدل Gemini Nano v2 را در هسته سیستمعامل (Kernel) کاشته است.
۴.۱. پروژه Gemini Nano v2
این نسخه از جمینای به شدت بهینه شده است. این مدل میتواند بدون نیاز به اینترنت و بدون داغ کردن گوشی، کارهایی مثل:
- خلاصه کردن زنده نوتیفیکیشنهای واتساپ و تلگرام.
- پیشنهاد پاسخهای متنی بر اساس لحن صحبت شما.
- تشخیص لحظهای بدافزارها قبل از نصب.
۴.۲. مدیریت انرژی هوشمند
اندروید ۱۷ یاد میگیرد شما چه زمانی میخوابید، چه زمانی بازی میکنید و چه زمانی وبگردی میکنید. سپس فرکانس پردازنده و رفرشریت صفحه را دقیقاً بر اساس عادتهای شما تنظیم میکند. گوگل ادعا کرده (در اسناد لو رفته) که این ویژگی میتواند تا ۱۵٪ عمر باتری را افزایش دهد.
۵. تغییرات فنی برای گیکها
اگر توسعهدهنده یا گیک هستید، این بخش برای شماست.
۵.۱. مجازیسازی (Virtualization)
پروژه "Ferrochrome" که سال گذشته سر و صدا کرد، در اندروید ۱۷ به ثمر نشسته است. اندروید ۱۷ به صورت بومی از اجرای سیستمعاملهای دیگر (VM) پشتیبانی میکند.
این یعنی شما میتوانید نسخه ARM ویندوز ۱۱ یا اوبونتو را مستقیماً روی گوشی خود بوت کنید! این قابلیت با ترکیب دسکتاپ مود، گوشی شما را به ابزار نهایی هک و توسعه تبدیل میکند.
۵.۲. پایان ۳۲ بیت
اندروید ۱۷ احتمالاً آخرین میخ را بر تابوت اپلیکیشنهای ۳۲ بیتی میکوبد. طبق شایعات، این نسخه فقط روی پردازندههایی اجرا میشود که از دستورات ۶۴ بیتی پشتیبانی کامل دارند و اجازه نصب فایلهای APK قدیمی ۳۲ بیتی را نخواهد داد. این کار برای امنیت و سرعت ضروری است، هرچند شاید باعث شود برخی بازیهای قدیمی از کار بیفتند.
۶. تاریخ انتشار و نقشه راه (Roadmap)
بر اساس تغییر تقویم گوگل (که امسال اندروید ۱۶ را زودتر داد)، انتظار داریم برنامه زمانی اندروید ۱۷ به این صورت باشد:
- نوامبر ۲۰۲۵ (همین ماه): اولین Developer Preview مخفی برای شرکای تجاری.
- ژانویه ۲۰۲۶: اولین نسخه بتا عمومی (Public Beta 1).
- مارس ۲۰۲۶: پایداری پلتفرم (Platform Stability).
- مه ۲۰۲۶ (Google I/O): رونمایی کامل از ویژگیهای هوش مصنوعی.
- ژوئن ۲۰۲۶: انتشار نسخه نهایی برای پیکسلها.
۷. جمعبندی: آیا باید منتظر بمانیم؟
اندروید ۱۷ (Cinnamon Bun) یک آپدیت "تعمیراتی" نیست؛ یک آپدیت "ساختاری" است.
اگر کاربر سامسونگ هستید، احتمالاً خیلی از این ویژگیها را در One UI دیدهاید، اما استاندارد شدن آنها در هسته اندروید به معنی اپلیکیشنهای سازگارتر و تجربه روانتر است.
اما اگر کاربر پیکسل، شیائومی یا موتورولا هستید، اندروید ۱۷ دستگاه شما را دگرگون خواهد کرد. تبدیل شدن گوشی به کامپیوتر، دیگر یک رویای علمیتخیلی نیست؛ با اندروید ۱۷، این واقعیتِ جیب شماست.
به نظر شما آیا واقعاً "موبایل" میتواند جای "لپتاپ" را بگیرد؟ اگر اندروید ۱۷ حالت دسکتاپ عالی داشته باشد، آیا حاضرید لپتاپ خود را بفروشید و فقط با گوشی کار کنید؟
در کامنتها برای ما بنویسید. 👇