۱. جدول امتیازات: پادشاه جدید بلاکباسترها
ساعاتی پیش، امبارگوی نقدها برداشته شد و سیلی از تحسینها به سمت جیمز کامرون روانه شد. بیایید نگاهی به اعداد و ارقام بیندازیم که در تاریخ این فرنچایز بیسابقه است:
- Rotten Tomatoes: امتیاز ۹۴٪ (بر اساس ۱۴۵ نقد). برای مقایسه، قسمت اول ۸۲٪ و قسمت دوم ۷۶٪ امتیاز داشتند.
- Metacritic: امتیاز ۸۸/۱۰۰ (نشاندهنده "تحسین جهانی").
- IMDb: امتیاز اولیه ۹.۱/۱۰ (بر اساس رأی تماشاگران افتتاحیه).
این اعداد نشان میدهد که کامرون توانسته نه تنها کیفیت بصری را حفظ کند، بلکه پاشنه آشیل همیشگیاش یعنی "فیلمنامه" را هم تقویت کرده است. منتقدان میگویند داستان این بار منسجمتر، سریعتر و دارای ریسکهای عاطفی (Stakes) بسیار بالاتری است.
۲. مردم خاکستر: وقتی ناویها "شرور" میشوند
بزرگترین تغییر روایی در آتش و خاکستر، معرفی قبیله جدیدی از ناویها به نام "مردم خاکستر" است. برخلاف "مردم جنگل" (Omatikaya) و "مردم آب" (Metkayina) که صلحطلب و روحانی بودند، مردم خاکستر خشن، جنگجو و پراگماتیک هستند.
اونا چاپلین (Oona Chaplin) در نقش رهبر این قبیله، "وارانگ" (Varang)، فوقالعاده ظاهر شده است. منتقدان او را یکی از پیچیدهترین شخصیتهای منفی تاریخ سینمای علمی-تخیلی میدانند. او شرور تکبعدی نیست؛ او رهبری است که برای بقای مردمش در محیط خشن آتشفشانی، مجبور به بیرحمی شده است.
این تغییر زاویه دید باعث شده تا فیلم از آن حالت "انسانهای بد vs ناویهای خوب" خارج شود و به درگیریهای داخلی و سیاسی بین قبایل ناوی بپردازد.
۳. انقلاب بصری: حل پارادوکس آتش و آب
اگر فکر میکردید آبهای The Way of Water اوج گرافیک کامپیوتری بود، سخت در اشتباهید. جیمز کامرون و تیم Wētā FX دوباره استانداردها را جابجا کردهاند.
۳.۱. تکنولوژی جدید Wētā FX برای شبیهسازی ماگما
شبیهسازی آتش و مواد مذاب (Magma) همیشه یکی از سختترین چالشهای CGI بوده، چون نور را ساطع میکند، مایع است و همزمان دود تولید میکند.
در این فیلم، تیم VFX یک موتور فیزیکی جدید طراحی کرده که رفتار مواد مذاب را در سطح مولکولی شبیهسازی میکند. وقتی ماگما وارد اقیانوس میشود، تولید بخار، سرد شدن سنگها و تغییر رنگ آب، به قدری واقعی است که مغز شما نمیتواند قبول کند این تصاویر ساختگی هستند. یکی از کاربران توییتر نوشته: «من میتوانستم بوی گوگرد را از پشت عینک سه بعدی حس کنم!»
۳.۲. بافت پوست و نورپردازی در محیطهای دودی
محیطهای آتشفشانی پر از خاکستر و غبار هستند. نورپردازی در چنین محیطی (Volumetric Lighting) کابوس رندرینگ است. اما کامرون از این موضوع برای خلق اتمسفری سنگین و خفه استفاده کرده است.
پوست مردم خاکستر برخلاف ناویهای آبیرنگ، خاکستری مات است و نور را جذب میکند. جزئیات نشستن خاکستر روی مژهها و پوست کاراکترها در کلوزآپها، سطح جدیدی از واقعگرایی را در سینما تعریف کرده است.
۴. خلاصه نقدهای معتبر جهانی
بیایید ببینیم بزرگترین رسانههای سینمایی جهان درباره فیلم چه گفتهاند:
۴.۱. ورایتی (Variety) - پیتر دبروژ
«این تاریکترین فیلم کامرون از زمان Terminator 2 است. او دیگر نمیخواهد شما را فقط با زیبایی پاندورا هیپنوتیزم کند؛ او میخواهد شما را بترساند. مردم خاکستر کابوسی هستند که بیداری از آن ممکن نیست. این فیلم ثابت میکند که آواتار فقط یک دمو تکنولوژی نیست، بلکه یک حماسه مدرن است.»
۴.۲. آیجیان (IGN) - نمره ۱۰/۱۰
«آواتار ۳ باعث میشود فیلمهای ابرقهرمانی اخیر شبیه بازیهای پلیاستیشن ۳ به نظر برسند. سکانس نبرد نهایی در دهانه آتشفشان فعال، احتمالاً حماسیترین ۲۰ دقیقهای است که تا به حال روی پرده سینما دیدهام. جیک سالی (Jake Sully) در این فیلم با بزرگترین تراژدی زندگیاش روبرو میشود.»
۴.۳. امپایر (Empire) - ۵ ستاره
«خداحافظی با لطافت پاندورا. آتش و خاکستر یک اپرای جنگی تمام عیار است. کامرون با جسارت تمام، قهرمانانش را به چالش میکشد و نشان میدهد که حتی در بهشت پاندورا هم جهنم وجود دارد.»
۵. تجربه تماشاگران: بازگشت عینکهای سه بعدی
در شبکههای اجتماعی، هشتگ #Avatar3 ترند اول جهان شده است. واکنشهای مردم نشان میدهد که تجربه سینمایی فیلم (Theatrical Experience) دوباره زنده شده است.
بسیاری از کاربران گزارش دادهاند که سالنهای سینما در پایان فیلم در سکوت مطلق فرو رفتهاند (اشاره به پایانبندی تکاندهنده فیلم).
تکنولوژی High Frame Rate (HFR) که در قسمت دوم باعث انتقاداتی شده بود (چون تصویر شبیه سریالهای تلویزیونی میشد)، در این قسمت بهبود یافته است. کامرون این بار فقط در صحنههای اکشن سریع از ۴۸ فریم استفاده کرده و در صحنههای دیالوگ به ۲۴ فریم استاندارد برگشته است که باعث شده چشم تماشاگر اذیت نشود.
۶. عملکرد بازیگران: اونا چاپلین میدرخشد
سم ورثینگتون (Sam Worthington) و زویی سالدانا (Zoe Saldana) مثل همیشه عالی هستند، اما ستاره بیچون و چرای این قسمت، اونا چاپلین است.
اجرای موشن کپچر او توانسته خشم، غرور و آسیبپذیری مردم خاکستر را به تصویر بکشد. همچنین سیگورنی ویور (Sigourney Weaver) در نقش "کیری"، همچنان قلب تپنده فیلم است و رازهای بیشتری درباره ارتباط او با "ایوا" (Eywa) فاش میشود.
۷. پیشبینی باکسآفیس: آیا ۳ میلیارد دلار ممکن است؟
با توجه به این نقدها و هایپ وحشتناک، تحلیلگران باکسآفیس پیشبینی میکنند که Avatar: Fire and Ash در افتتاحیه جهانی خود بین ۵۵۰ تا ۶۰۰ میلیون دلار فروش کند.
اگر این روند ادامه یابد، این فیلم پتانسیل این را دارد که رکورد قسمت اول (۲.۹ میلیارد دلار) را بشکند و به اولین فیلم تاریخ تبدیل شود که از مرز ۳ میلیارد دلار عبور میکند. کریسمس امسال، سینماها فقط یک پادشاه دارند.
۸. جمعبندی: چرا باید این فیلم را در IMAX دید؟
فیلم Avatar: Fire and Ash اثری نیست که بتوانید منتظر نسخه دیجیتال آن بمانید یا روی گوشی تماشا کنید. این فیلم برای بزرگترین پرده ممکن ساخته شده است.
کامرون یک بار دیگر ثابت کرد که وقتی ۳ سال سکوت میکند، در حال وقت تلف کردن نیست. او در حال ساختن آینده سینماست. اگر میخواهید اوج هنر و تکنولوژی سال ۲۰۲۵ را ببینید، بلیت IMAX خود را همین حالا رزرو کنید (البته اگر گیرتان بیاید!).
بعد از تماشای فیلم، ممکن است دچار "سندروم افسردگی پس از آواتار" (PADS) شوید. این یک پدیده واقعی است که تماشاگران بعد از دیدن زیبایی پاندورا، نسبت به دنیای واقعی خاکستری احساس ناامیدی میکنند. مراقب خودتان باشید! 🌍💙